مکان یابی عرصه های مناسب عملیات اصلاح مرتع با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی مراتع دشت قاین، خراسان جنوبی)

تخریب شدید مراتع در کنار خشکسالی های شدید از یک طرف و عدم امکان قرق های طولانی مدت بدلیل تقاضای تولید علوفه برای دام امکان برگشت مراتع به حالت ایده ال و رسیدن به توان اکولوژیکی آن بدون حمایت های مدیریتی و اجرایی تقریبا غیر ممکن است. بازدیدهای میدانی و اندازه گیری های انجام شده پوشش گیاهی نشان می دهد شدت تخریب مراتع دشت قاین به حدی است که امکان تجدید و احیای این منطقه با اقدامات مدیریتی با توجه به توقعات دام دارن در تامین علوفه و عدم همکاری دام داران در قرق طولانی مدت تقریبا غیر ممکن و مراتع این دشت نیازمند عملیات و اقدامات احیایی است. در این تحقیق به منظور مکان یابی مناسب برای اهداف بذرپاشی و بذرکاری، کپه کاری، فارو، پیتینگ و پخش سیلاب از مدل ahp و تکنیک های gis استفاده شده است. ابتدا بر اساس اطلاعات کتابخانه ای و مستندات علمی معیارهای انتخاب مکان مناسب هر عملیات احیایی تعیین و سپس این معیارها در قالب مدل ahp در سه سطح هدف، معیارها و گزینه ها طراحی گردید که سطح یک، هدف مورد نظر تحقیق، در سطح دوم معیارهای مساله تصمیم گیری یا پارامترهای موثر بر این مقدار و در سطح سوم گزینه های مربوطه درنظر گرفته شده است. پرسش نامه به صورت ماتریس زوجی برای هر هدف تهیه و ضمن تشریح اهداف و روش کار از خبرگان دانشگاهی و کارشناسان اجرایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی خواسته شد که وزن هر پارامتر را نمره دهی نمایند و در نهایت وزن نهایی و اهمیت نسبی هر معیار بر اساس میانگین هندسی پرسش نامه-های تکمیل شده مشخص و با استفاده از نرم افزار expert choice درخت سلسله مراتبی با نرخ ناسازگاری مناسب تعیین و با استفاده از قابلیت های نرم افزار arcgis9.3 مکان مناسب برای پروژه های مختلف بذرکاری و بذرپاشی، کپه کاری، فارو، پیتینگ و پخش سیلاب مشخص گردید. نتایج بازدیدهای مختلف میدانی از محدوده های تعیین شده نشان داد که استفاده توام از مدل ahp و gis به نحو بسیار مشخص و بارزی دقت انتخاب نوع پروژه و موقعیت آن را افزایش داده است.